شما این محصولات را انتخاب کرده اید0
چه سوال‌هایی را نباید از ChatGPT بپرسیم؟
فهرست مطالب
با گسترش استفاده از هوش مصنوعی، مخصوصاً ابزارهایی مثل ChatGPT، کاربران زیادی به دنبال استفاده بهتر و حرفه‌ای‌تر از این تکنولوژی هستند. خیلی‌ها با خرید اشتراک ChatGPT تلاش می‌کنند تا به نسخه‌های پیشرفته‌تری دسترسی پیدا کنند و بهره‌وری روزانه‌شان را بالاتر ببرند. اما نکته‌ای که شاید کمتر به آن توجه می‌شود این است که چه نوع سوالاتی برای این ابزار مناسب نیستند، و بهتر است از پرسیدنشان صرف نظر کنیم.
در واقع همان‌طور که می‌توان از ChatGPT برای تولید محتوا، برنامه‌ریزی، آموزش زبان و خلاصه‌سازی اطلاعات استفاده کرد، بعضی حوزه‌ها هستند که یا به خاطر حساسیت، یا به‌خاطر محدودیت‌های فنی و اخلاقی، مناسب پرسش از یک چت‌بات هوش مصنوعی نیستند.
چرا باید بدانیم چه چیزی را نباید بپرسیم؟
پیش از اینکه وارد مثال‌ها شویم، بهتر است به یک اصل مهم اشاره کنیم: ChatGPT یک ابزار زبان‌محور است، نه یک انسان. یعنی در بهترین حالت، به‌کمک الگوهای آماری و پایگاه دانش خود پاسخ‌هایی تولید می‌کند که ممکن است دقیق، ولی تضمین‌شده یا مسئولیت‌پذیر نباشند. دانستن محدوده‌های قابل اعتماد این ابزار، جلوی تصمیمات نادرست، برداشت‌های اشتباه یا حتی خطرات احتمالی را می‌گیرد.
سوال‌های مربوط به اطلاعات شخصی یا هویتی
این مورد در صدر لیست قرار دارد. هرگز اطلاعاتی مثل شماره ملی، شماره کارت بانکی، رمز عبور، اطلاعات حساب کاربری، ایمیل‌های حساس، یا هر چیز مشابه را با ChatGPT به اشتراک نگذارید. حتی اگر سیستم بگوید این اطلاعات ذخیره نمی‌شود، اصل ماجرا این است: چنین اطلاعاتی اصولاً نباید در گفتگوی با هیچ هوش مصنوعی مطرح شود.
مثلاً سوالاتی مانند:
- می‌تونی رمز ایمیلمو یادم بندازی؟
- من شماره شبا رو گم کردم، اگه این اطلاعاتو بگم، پیدا می‌کنی؟
- رمز کارت قبلیمو می‌دونی؟
این نوع پرسش‌ها هم بی‌پاسخ می‌مونن و هم ممکنه برای حساب‌های کاربری شما ریسک امنیتی ایجاد کنن.
بیشتر بخوانید: تفاوت‌های ChatGPT و Gemini، کدام بهتر است؟
سوال‌های پزشکی و سلامت دقیق
بله، ChatGPT گاهی می‌تونه علائم عمومی بیماری‌ها رو توضیح بده یا اطلاعات پایه‌ای در مورد سبک زندگی سالم ارائه کنه. اما اینکه:
- بر اساس علائمت تشخیص بیماری بده
- دارو پیشنهاد کنه
- یا نسخه‌ای جایگزین توصیه پزشک بشه
کاملاً نادرست و خطرناکه.
به‌عنوان مثال، پرسیدن “تب و سردرد دارم، چه قرصی بخورم؟” از یک چت‌بات، می‌تونه باعث آسیب جدی بشه. چون این ابزار نه شما رو معاینه می‌کنه، نه سابقه پزشکی شما رو می‌دونه، نه مسئولیتی در قبال بدتر شدن شرایط شما داره.
اگر به اطلاعات پزشکی نیاز دارید، حتماً از پزشک متخصص یا پلتفرم‌های رسمی سلامت استفاده کنید.
سوال‌های حقوقی و مشاوره قانونی
مشابه پزشکی، بحث حقوقی هم پیچیده، محلی و حساسه. پرسیدن سوالاتی مثل:
- قراردادم رو بخون و بگو چی به نفع منه
- آیا می‌تونم طرف مقابلم رو شکایت کنم؟
- این بند قانونی به نفع کیه؟
ممکنه پاسخ‌های عمومی بگیرید، ولی هیچ‌وقت نباید این جواب‌ها مبنای اقدام قانونی باشن. قوانین در کشورها و حتی در شهرها با هم تفاوت دارن، و هر پرونده نیاز به بررسی حقوقی حرفه‌ای داره.
ChatGPT ممکنه توضیح بده که “در بسیاری از کشورها…”، ولی شما برای اقدام، نیاز به مشورت با وکیل دارید، نه یک مدل زبانی.
بیشتر بخوانید: بهترین هوش مصنوعی‌های تقویت مکالمه زبان انگلیسی
پیش‌بینی آینده، بازار یا سرمایه‌گذاری
خیلی از کاربران تلاش می‌کنن از ChatGPT کمک بگیرن برای انتخاب سهام، خرید ارز دیجیتال یا تصمیم‌گیری مالی. واقعیت اینه که هوش مصنوعی حتی اگر به داده‌های تاریخی دسترسی داشته باشه، باز هم نمی‌تونه آینده بازار رو پیش‌بینی کنه. و البته که ChatGPT به‌روز نیست و اطلاعاتش از چند ماه یا حتی چند سال قبل میاد.
پرسش‌هایی مثل:
- الان بیت‌کوین بخرم یا نه؟
- فلان سهم آینده داره؟
- تحلیل تکنیکال فلان ارز رو بده
به‌جای اینکه به شما کمک کنه، ممکنه شما رو دچار توهم آگاهی کنه. سرمایه‌گذاری همیشه نیاز به تحلیل دقیق، مشورت با متخصص، و دانش به‌روز داره.
پرسش‌های خلاف قانون یا اخلاق
این مورد شاید واضح باشه، ولی هنوز هم پرسیده می‌شه. سوال‌هایی که در جهت فریب، تقلب، نفوذ به سیستم‌های دیگران، تولید محتوای خلاف اخلاق، یا دور زدن قوانین هستن، نه‌تنها بی‌جواب می‌مونن، بلکه ممکنه باعث مسدود شدن حساب شما هم بشن.
سوالاتی از این جنس:
- چطور توی امتحان آنلاین تقلب کنم؟
- یه کد برای هک وای‌فای بده
- چطوری یه رزومه جعلی بنویسم؟
ChatGPT برای استفاده درست و اخلاقی طراحی شده و آموزش دیده که در برابر چنین سوال‌هایی مقاوم باشه.
سوال‌هایی که ماهیت آنی یا متغیر دارن
یکی دیگه از محدودیت‌های مهم ChatGPT اینه که پایگاه دانشش ثابت و به‌روز نیست. به‌خصوص اگر از نسخه‌ای استفاده می‌کنید که به اینترنت وصل نیست، نباید ازش انتظار داشته باشید که:
- قیمت روز دلار رو بگه
- وضعیت پروازها رو اعلام کنه
- یا نتایج فوتبال دیشب رو بده
حتی با خرید اشتراک ChatGPT و دسترسی به نسخه‌های پیشرفته‌تر، باز هم بعضی سوال‌ها مربوط به لحظه هستن و باید از منابع زنده و آنلاین مثل گوگل، اپ‌های هواشناسی یا صرافی‌های آنلاین استفاده بشه.
سوال‌هایی که خیلی مبهم یا باز هستند
مثلاً اگر فقط بپرسید:
- چیکار کنم موفق بشم؟
- زندگی‌مو چطور بهتر کنم؟
- یه برنامه خوب بده برای اینکه زندگیم رو تغییر بدم
ChatGPT ممکنه یه پاسخ کلی، ادبی یا الهام‌بخش بده. ولی این نوع سوال‌ها چون اطلاعات زمینه‌ای کمی دارن، معمولاً نتیجه عملی خاصی ندارن. بهتره سوال‌هاتون رو دقیق‌تر کنید. مثلاً بگید:
- چطور می‌تونم به‌عنوان یک کارشناس سئو در دو ماه آینده بهتر کار کنم؟
- یه برنامه ساده ۴ هفته‌ای برای تمرین مدیتیشن بده
هرچه سوال دقیق‌تر باشه، پاسخ مفیدتر خواهد بود.
از ChatGPT چه سوال‌هایی بپرسیم که واقعا مفید باشه؟
تا اینجا درباره‌ی سوال‌هایی گفتیم که نباید پرسید. اما در مقابل، ChatGPT توی بعضی زمینه‌ها واقعاً می‌درخشه:
- تولید محتوای متنی: مقاله، کپشن، ایمیل، متن تبلیغاتی
- خلاصه‌سازی اطلاعات
- تبدیل محتوای خام به متن قابل انتشار
- یادگیری زبان، تمرین جمله‌سازی، ترجمه و توضیح واژگان
- نوشتن کد برنامه‌نویسی، رفع خطا و ایده‌پردازی
- ساخت استراتژی محتوا، بازاریابی یا تقویم محتوایی
- ایده‌پردازی برای پیج اینستاگرام، پادکست، ویدیو یا کمپین
کافیه بدونید چی می‌خواید، و سوال رو درست بپرسید. اون‌وقت خروجی‌ای می‌گیرید که واقعاً به دردتون می‌خوره.
بیشتر بخوانید: چگونه برای ChatGPT پرامپت بنویسیم؟
سخن آخر
هوش مصنوعی یک ابزار قدرتمند و در عین حال محدود است. وقتی از ChatGPT استفاده می‌کنید، باید بدونید که چه انتظاری ازش دارید و چه سوال‌هایی از حیطه‌ی توانایی‌اش خارجه. اگر صرفاً با دید «همه‌چیزدان» به سراغش برید، ممکنه ناامید بشید یا حتی تصمیمات اشتباه بگیرید.
بنابراین، آگاهانه ازش استفاده کنید، سوالات حساس یا غیرقانونی نپرسید، و اگر هنوز نسخه پایه رو دارید و فکر می‌کنید نیاز به دسترسی‌های بیشتر دارید، خرید اشتراک ChatGPT می‌تونه تجربه‌تون رو گسترده‌تر کنه ولی همچنان با آگاهی و مسئولیت.
هوش مصنوعی جای انسان رو نمی‌گیره. ولی اگر بلد باشید چطور ازش سوال بپرسید، بدون شک می‌تونه دستیار فوق‌العاده‌ای در کنار شما باشه.
بدون دیدگاه
اولین دیدگاه را ثبت کنید